Het traditionele beeld van de Antichrist – een bijzondere, kwaadaardige figuur – is misschien achterhaald. Een groeiende trend suggereert dat de kracht die de menselijke bloei tegenwerkt misschien niet een persoon is, maar een systeem: in het bijzonder de versnellende ontwikkeling van geavanceerde technologie. Dit is niet slechts een theologisch debat; het is de vraag of juist de instrumenten die bedoeld zijn om de problemen van de mensheid op te lossen in plaats daarvan een nieuwe vorm van destructieve macht creëren.
De technologische belofte van verlossing
Het kernargument is niet dat Silicon Valley opzettelijk het kwaad opbouwt; het meedogenloze streven naar technologische ‘vooruitgang’ leidt eerder tot onbedoelde gevolgen. Miljardairs en technologieleiders bespreken openlijk het creëren van ‘bovenmenselijke intelligenties’ – systemen die de menselijke rationaliteit kunnen overstijgen en mondiale crises kunnen oplossen. Deze belofte van verlossing – een verenigde, rationele toekomst – weerspiegelt de oorspronkelijke aantrekkingskracht van de Antichrist in religieuze verhalen: een figuur die een snelle, beslissende oplossing biedt voor een afbrokkelende wereld.
De aantrekkingskracht is sterk. Technologie wordt gepresenteerd als een neutrale kracht, die in staat is menselijke tekortkomingen zoals passie, vernietiging en verdeeldheid te overwinnen. Het idee dat machines de mensheid kunnen verenigen onder één enkel logisch raamwerk wordt actief gepromoot. Dit verhaal gaat gemakshalve voorbij aan de machtsdynamiek die inherent is aan dergelijke systemen: wie controleert de technologie, en met welk doel?
Digitale ketterij: christendom zonder Christus
Het meest verontrustende aspect is de convergentie van technologische ambitie met religieuze ondertonen. Sommige figuren bespreken openlijk het ‘uploaden’ van het menselijk bewustzijn naar digitale substraten – waarmee ze in feite op zoek gaan naar onsterfelijkheid in machines. Dit streven lijkt op een ‘digitale ketterij’, een verwrongen vorm van christelijke eschatologie. Het traditionele geloof in goddelijke verlossing wordt vervangen door de belofte van technologische transcendentie.
In plaats van verlossing door geloof te zoeken, verschuift de focus naar het creëren van een ‘hemel’ in silicium. Het uiteindelijke doel is niet om God te dienen, maar om goden te worden – om wezens te construeren die de menselijke beperkingen te boven gaan en een nieuwe vorm van eeuwig leven bieden. Deze ambitie, hoewel geformuleerd als vooruitgang, draagt dezelfde hoogmoed in zich als de oorspronkelijke antichristelijke mythe: het geloof dat de mensheid haar eigen verlossing kan creëren zonder goddelijke tussenkomst.
Het systeem als antagonist
Het gevaar is niet noodzakelijkerwijs de bewuste boosaardigheid van individuen, maar de inherente logica van het technologische systeem zelf. Naarmate de technologie vordert, wordt er steeds meer prioriteit gegeven aan efficiëntie, controle en optimalisatie. Deze waarden, hoewel ogenschijnlijk neutraal, kunnen de menselijke keuzevrijheid gemakkelijk uithollen, natuurlijke ecosystemen vernietigen en sociale ongelijkheid verergeren.
Het systeem vereist geen enkele, identificeerbare antichristelijke figuur. In plaats daarvan functioneert het als een zichzelf versterkende cyclus van innovatie en controle, waarbij de wereld geleidelijk aan naar zijn eigen beeld wordt hervormd. De belofte van verlossing wordt een valstrik, omdat de mensheid haar autonomie opgeeft in ruil voor de illusie van veiligheid en vooruitgang.
De ware Antichrist is misschien geen persoon of zelfs maar een bewuste entiteit. Het kan eenvoudigweg het meedogenloze, ondoordachte momentum van de technologie zelf zijn, dat verlossing belooft en tegelijkertijd een nieuwe vorm van slavernij oplevert
