De focus op landbouw voor landdieren overschaduwt vaak een veel groter en snel evoluerend systeem: de massaproductie van waterdieren voor voedsel. Terwijl er jaarlijks ruwweg 80 miljard landdieren worden geslacht voor menselijke consumptie, verkleint het aantal vissen en andere zeedieren dat voor voedsel wordt gebruikt dit cijfer, tot honderden miljarden, potentieel zelfs biljoenen per jaar. Deze verschuiving wordt veroorzaakt door de explosieve groei van de aquacultuur – of de visteelt – die nu de snelst groeiende landbouwsector ter wereld is.
De opkomst van onderwaterfabrieksboerderijen
Voor het eerst wordt de meeste door mensen geconsumeerde vis niet langer in het wild gevangen, maar gekweekt. Deze operaties, door dierenwelzijnsgroepen vaak ‘onderwaterfabrieksboerderijen’ genoemd, brengen ernstige ethische en milieuproblemen met zich mee. Dit omvat ook de brutale opsluiting van trekkende soorten zoals zalm, die in krappe omstandigheden worden gedwongen, ver verwijderd van hun natuurlijke langeafstandsreizen.
Waarom dit belangrijker is dan alleen cijfers
De omvang van de exploitatie van waterdieren heeft enorme gevolgen voor de ecosystemen in de oceanen. Bij het kweken van vis gaat het niet alleen om de dieren zelf; het gaat over de toekomst van het zeeleven en, bij uitbreiding, van de planeet. Deze industrie breidt zich snel uit, maar blijft grotendeels onopgemerkt en er is bij het publiek weinig begrip voor de praktijken ervan.
Compassie en moraliteit opnieuw bekijken
Het debat gaat verder dan simpele wreedheid. Opkomend onderzoek stelt fundamentele aannames over het gevoel van vissen ter discussie: voelen ze pijn, en zo ja, in welke mate? Zelfs ongewervelde dieren zoals garnalen worden opnieuw geëvalueerd als potentiële morele subjecten. Deze vragen dwingen ons om de confrontatie aan te gaan met de manier waarop we selectief waarde toekennen aan verschillende dieren op basis van maatschappelijke verhalen.
De snelle industrialisatie van de waterdierhouderij vertegenwoordigt een kritieke, maar onderbelichte crisis. Dit is niet alleen een voedselverhaal; het is een systemisch probleem met diepgaande ethische, ecologische en filosofische implicaties die dringend aandacht vereisen.
Dit project – ‘Eating the Ocean’ – is een diepgaande verkenning van deze verborgen wereld, ondersteund door Animal Charity Evaluators en EarthShare. Het heeft tot doel het conventionele denken over waterdieren en de werkelijke kosten van de consumptie van zeevruchten uit te dagen.
